İkamet İzni Nedir? Türkiye’de İkamet İzni Nasıl Alınır?
Türkiye’de kalmak isteyen yabancıların süresini düzenleyen resmi bir belge olan oturma izni, İl Göç İdaresi tarafından verilmektedir. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile 5683 Sayılı Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri ile İlgili Kanun gibi çeşitli yasal düzenlemeler doğrultusunda ikamet izni almak için 200.000 USD şartı gibi gereklilikler belirlenmektedir.
Oturma izni, Türkiye’de zorunlu olarak bulunması gereken yabancı uyruklular için vize sürelerini kapsamayan bir belgedir; ancak oturma izni muafiyetinden faydalanan yabancılar hariç tutulmuştur. Bu belge, uluslararası hukuktan kaynaklanan bir zorunluluktur ve aynı zamanda ülkenin kamu sağlığını ve düzenini koruma, olumsuz durumları engelleme, Türkiye’de ikamet eden yabancıları tanımlama ve kontrol etme amacıyla ülke çıkarlarına hizmet etmektedir.
İkamet izni ile ilgili daha kapsamlı bilgiye ulaşmak için “ İkamet İzni Nasıl Alınır? “ başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Bu yazımızda gayrimenkul satın alarak ikamet izni başvurusunda bulunmak için aranan eskiden 75.000$ olan, 16.10.2023 tarihinden itibaren 200.000$ olarak belirlenen bedel şartından bahsedeceğiz. Gayrimenkul satın alarak ikamet izni için 200.000$ şartı hukuka uygun mu? İkamet izni başvurusunda bulunmak için evin 200.000$ değerinde olması şart mıdır? Yazımızın devamında bu sorularınıza cevap bulabileceksiniz…
Türkiye’de Ev Satın Alarak İkamet İzni Alma Şartları
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ‘nun “Kısa Dönem İkamet İzni” başlıklı 31. Maddesinin (b) bendine göre “ Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar “ gerekli diğer şartları sağlıyor olmaları durumunda kısa dönem ikamet izni sahibi olabilmektedirler.
Buna göre Türkiye’de taşınmaz malı bulunanların ikamet izni genel şartları haricinde ayrıca sahip oldukları taşınmazın karşılaması gereken şartlar şu şekildedir:
- 6458 sayılı kanun 32. Maddesine göre “Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak “ hükmüne göre sahip olunan taşınmazın sağlık ve güvenlik standartlarına uygun olması gerekmektedir.
- Yine 6458 sayılı kanunun 28. Maddesinin 3. Fıkrasına göre “ Taşınmazı bulunan yabancı tarafından yapılan ikamet izni başvurularında; taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması gerekir…” Bu hükme göre söz konusu taşınmazın arazi, arsa, dükkan vb. olması, ikamet izni başvurusu için uygunluk koşullarını karşılamamaktadır. Yabancının sahip olduğu taşınmaz konut olmalı ve KONUT OLARAK KULLANILMALIDIR.
Ev Satın Alarak İkamet İzni İçin 200.000$ Alt Sınır
Son zamanlarda özellikle yabancılar için Türkiye’de Yatırım Yapmak oldukça caziptir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen yatırımlar gerekli şartları karşılıyorsa kişiye ikamet izni başvurusunda bulunabilme hakkı sağlar
Göç idaresi tarafından yabancıların Türkiye’de ev satın alarak ikamet izni alması için büyükşehirlerde 75.000$, diğer şehirlerde 50.000$ alt sınır uygulanmaktaydı. 16 Ekim 2023 tarihinden itibaren Türkiye’de ev satın alarak ikamet izni başvurusunda bulunan yabancıların satın almış oldukları evin değeri ile ilgili alt sınır tüm şehirler için 200.000$ olarak değiştirildi.
Buna göre uygulamada gayrimenkul satın alarak ikamet izni almak isteyen yabancıların 16.10.2023 tarihi itibari ile satın almış oldukları konutun tapu devir günündeki Merkez Bankası döviz kuruna göre 200.000$ veya daha yüksek değerde satış bedeli olduğu tapuda satış bedeli olarak belirtilmelidir. Uygulamada aksi taktirde başvuru sahibi kısa dönem ikamet izni için uygun görülmemektedir.
Öte yandan önceki uygulamada 75.000$ ve 50.000$ değer sınırlarının değerleme raporu ile belirtilmesi istenmekteyken yeni uygulamada söz konusu bedel için tapuda yazan satış bedelinin önem sahibi olduğu kararı alınmıştır.
Söz konusu uygulama ilgili kanunlarda belirtilmiş bir şart olmamakla birlikte Göç idaresinin uygulamasıdır. Peki bu uygulama hukuka uygun mudur? İkamet izni için satın alınan evin 200.000$’dan daha az değere sahip olmaması mı gerekmektedir?
Türkiye’de Geçmişte Alınmış Olan Gayrimenkulün Değerinin 200.000$ (75.000$) Şartını Taşımıyor Olması Durumunda İkamet İzni Alınabilir Mi?
Yabancı ülke vatandaşlarının Türkiye’de gayrimenkul satın alarak ikamet izni sahibi olabilmeleri için gerekli usuller Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te belirlenmiştir. Söz konusu yönetmelikte konu “Taşınmazı bulunan yabancı tarafından yapılan ikamet izni başvurularında; taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması gerekir…” şeklinde düzenlenmiştir.
Buna göre ilgili kanun ve yönetmelikte yabancının genel ikamet izni şartlarını taşıyor olmasının yanında gayrimenkulün konut olması ve bu amaçla kullanılması ikamet izni için yeterli görülmüştür.
Bu doğrultuda Türkiye’de geçmişte 200.000$ (75.000$) şartını taşımayan gayrimenkul alan yabancı ülke vatandaşları kanun ve yönetmelikte belirtilen şartları taşıyor olmaları durumunda ikamet izni başvurusunda bulunabilirler.
İkamet izni başvurularının Türkiye’de uzman avukat tarafından gerçekleştirilmesi başvurunun doğruluğu ve ikamet izni başvurusunun reddedilme ihtimalinin düşürülmesi için oldukça önemlidir.
Türkiye’de Gayrimenkul Satın Alarak İkamet İzni Almak İçin Uygulanan 200.000$ Şartı Hukuka Uygun Mudur?
Türkiye’de gayrimenkul satın alarak ikamet izni başvurusunda bulunmak için aranan şartlar ilgili kanunlar ve yönetmeliklerde belirtilmiştir. Buna göre gayrimenkul satın alarak ikamet izni almak için aranan şartlar şu şekildedir:
- Başvuru sahibinin Türkiye’ye girişine izin verilmeyen yabancılardan olmaması
- Başvuru sahibi yabancının genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olması
- İstenilmesi hâlinde, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgenin sunulması
- Başvuru sahibinin Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini belirtmesi
- Taşınmazın konut olması ve konut olarak kullanılması
Bu sayılan şartlara sahip olarak Türkiye’de konut niteliğinde taşınmaz satın almış olan yabancıların ikamet izni sahibi olma hakları bulunmaktadır. İdare tarafından kanunlarda gösterilmemiş bir şart daha konması ve tüm şartları sağlayan başvuru sahibinin yalnızca idare tarafından konmuş şartın gerekçe gösterilerek başvurusunun reddedilmesi kanaatimizce hukuken kabul edilebilir değildir.
Güneş & Güneş Hukuk Bürosu olarak, bir müvekkilimizin kanunlarda belirtilen tüm şartları sağlıyor olmasına rağmen İdarenin uygulamakta olduğu 75.000$ şartını karşılamamasının gerekçe olarak gösterilip ikamet izni başvurusunun reddedilmesine yönelik başlattığımız hukuki süreçte yerel mahkeme “ İdarenin söz konusu işleminin hukuka aykırı olduğuna ve iptal edilmesi gerektiğine” karar vermiştir.
Yerel mahkeme söz konusu davada kararını şu şekilde açıklamıştır:
(…) Bu durumda, davacının Türkiye’de taşınmaz malının bulunduğundan bahisle yaptığı başvuru üzerine, belirttiği adresteki taşınmazın konut olup olmadığı ve genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olup olmadığı yönünde herhangi bir somut değerlendirme, araştırma ve inceleme yapılmadığı, sadece mevzuatta (gerek Kanun’da gerek Yönetmelik’te) belirlenen kriterler arasında yer almayan miktara ilişkin maktu olarak yapılan değerlendirmenin gerekçe olarak gösterilemeyeceği, zira yukarıda ayrıntılarıyla aktarıldığı üzere böyle bir yorumun kanuni idare ilkesi ile bağdaşmayacağı, taşınmazın konut olup olmadığına ve genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olup olmadığına ek olarak davacının diğer şartları da taşıyıp taşımadığı da araştırılarak bir karar verilmesi gerekirken böyle bir yöntem izlenilmeksizin ikamet izni isteminin salt bedele ilişkin maktu bir değerleme yapılmak suretiyle reddine ilişkin davaya konu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
(…)
Açıklanan nedenlerle:
- Dava konusu işlemin iptaline (…)
oy birliği ile karar verildi.
Yerel mahkemenin başvurumuza vermiş olduğu karara göre müvekkilimizin kanunlarda belirtilen şartları taşıyor olmakla beraber satın almış olduğu konutun 75.000$ sınırından daha az değere sahip olması sebebiyle ikamet izni alamaması hukuka aykırı bulunmuştur.
Yerel mahkemenin vermiş olduğu kararın tam metnine aşağıdan ulaşabilirsiniz:
Güneş & Güneş Hukuk Bürosu olarak 25 yıllık deneyimimiz ve uzman avukat kadromuz ile müvekkillerimize Türkçe, Rusça İngilizce ve Almanca hizmet sunmaktayız. Antalya başta olmak üzere İstanbul, İzmir, Ankara, Mersin, Adana, Bursa ve tüm Türkiye’de müvekkillerimizin hukuki ihtiyaçlarını profesyonel şekilde karşılamaktayız.
Müvekkillerimize:
- İkamet izni alma konusunda danışmanlık
- İkamet izni şartlarının karşılanması
- İkamet izni başvurusunda bulunma
- Türkiye’de gerçekleştirilen ikamet izni başvurularının reddedilmesine karşı hukuki süreç başlatma
- Vatandaşlık başvurusunda bulunma ve vatandaşlık başvurusunun reddedilmesi ihtimalinde yargısal süreçleri başlatma
- Türkiye’de taşınmaz satın alımında hukuki ve süreçsel destek sunma
- Müvekkillerimiz Türkiye’de değilken buradaki idari ve hukuki süreçlerini takip edip gerekli işlemleri gerçekleştirme
hizmetlerimizin yanında birçok alanda hizmet sunmaktayız. Bu doğrultuda profesyonel avukat ekibimizden hukuki destek almak ve Türkiye’deki idari ve hukuki işlemlerinizde problemle karşılaşmadan çözüme ulaşmak için WhtasApp iletişim hattımız üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Evet. Gayrimenkulün konut niteliğinde kullanılması beraberinde kişilerin 6458 sayılı kanundaki şartları taşıyor olması durumunda ikamet izni alınabilir.
Söz konusu şartları taşıyor olmanız durumunda 25 yıllık deneyimimiz ve uzman avukat ekibimiz ile ikamet izni başvurunuzu gerçekleştirebiliriz. İkamet izni başvurunuzun gayrimenkulün 75.000$ şartına uymadığı gerekçesiyle reddedilmesi durumunda iptal davası açarak hukuki süreci takip etmemiz için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Türkiye’de taşınmaz sahibi olanların ikamet izni başvurusunda bulunması için söz konusu taşınmazın konut olması ve konut olarak kullanılması gerekmektedir. Arsa, tarla, dükkan vb. taşınmazlar ikamet izni başvurusunda bulunmak için uygun değildir. Bununla beraber diğer ayrıntıları ve öğrenmek için Türkiye’de profesyonel bir avukattan destek almanız oldukça önemlidir.
İkamet izni başvurusunda bulunulacak taşınmaza herhangi bir satış yapılmayacağına ilişkin şerh konmamaktadır. Öte yandan ikamet iznini uzatma başvurusu yaparken izin için aranan şartların karşılanmaya devam ediyor olması gerekmektedir
İlgili kanunlarda Türkiye’de taşınmazı bulunanların kısa süreli ikamet izni başvurusunda bulunabileceği düzenlenmiştir. Dolayısıyla Türkiye’de ev satın alarak genellikle 1 yıl ikamet izni sahibi olunabilir. İzin süresi dolduktan sonra uzatma başvurusu yapılması mümkündür
Başvuru gerçekleştirdiğiniz adresi Türkiye’de konut olarak kullanmalısınız ve yasal adresiniz burası olmalıdır. Dolayısıyla söz konusu evi başkasına kiraladığınız zaman genellikle süre sonuna kadar ikamet izniniz devam etse de süre sonunda yenileme başvurusu yapamayacaksınız.
Tapu sahibinin eşi ve 18 yaşının altındaki çocukları da ikamet izni alabilirler. Fakat burada şöyle bir ayrım bulunmaktadır; eş ve çocuklar eğer tapuda ortak olarak görünüyorsa yatırım yolu ile oturum izni alabilirken tapuda isimleri geçmiyorsa Aile Oturum İzni alabilirler. Oturum izni başvurularınızı uzman bir avukat desteği ile yapmanızı ısrarla tavsiye ederiz.
Bir konutun ortak olarak alınması durumunda yalnızca ortaklardan birisi Türkiye’de yatırım yolu ile ikamet izni alabilir.
Bu durumda diğer ortak turistik ikamet izni başvurusunda bulunabilir. Bu konudaki detayları öğrenmek ve şartların sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmek için Türkiye’de uzman avukat tarafından destek almanızı tavsiye ederiz.
Türkiye’ye gelmeden uzman avukatlara vekalet vererek konut satın alma ve ikamet izni başvurusunda bulunma işleminizi kolayca gerçekleştirebilirsiniz. Fakat ikamet izni başvurunuzda görüşmeye çağrılmanız durumunda görüşmeye şahsen katılmanız gerekecektir.