Koronavirüs / Covid-19 Salgını Sebebiyle Yargıda Sürelerin Durdurulması
Koronavirüs (COVID-19) salgınının ülkemizde hızla yayılması sebebiyle, salgın hastalığın daha fazla yayılmasının ve hak kayıplarının önüne geçilmesi amacıyla 26.03.2020 tarihli ve 31080 sayılı Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı Kanun ile birlikte bazı yasal süreler durdurulmuştur.
Koronavirüs (COVID-19) salgınının ülkemizde hızla yayılması sebebiyle, salgın hastalığın daha fazla yayılmasının ve hak kayıplarının önüne geçilmesi amacıyla 26.03.2020 tarihli ve 31080 sayılı Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 7226 sayılı Kanun ile birlikte bazı yasal süreler durdurulmuştur.
Söz konusu kanunun geçici madde 1 hükmüne göre;
1-Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dahil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı ve sona ermesine ilişkin tüm süreler 13/03/2020 (bu tarih dahil) tarihinden 30/04/2020 (bu tarih dahil) tarihine kadar durdurulmuştur.
2- İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hakim ve icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler (nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere) tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22 Mart 2020 (bu tarih dahil) tarihinden itibaren 30 Nisan 2020 (bu tarih dahil) tarihine kadar durdurulmasına karar verilmiştir.
Durma Süresinin Sona Ermesinden Sonra Sürelerin İşlemesi;
Durdurulan bu süreler, durma süresini takip eden günden itibaren işlemeye başlar. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine 15 gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere 15 gün uzamış sayılır.
Kapsam Dışı Bırakılan Süreler;
Kanun uyarınca; suç ve ceza, kabahat ve idari yaptırım ile disiplin hapsi ve tazyik hapsi için kanunlarda düzenlenen zamanaşımı süreleri, CMK’ da düzenlenen koruma tedbirlerine ilişkin süreler ve HMK’ da düzenlenen ihtiyati tedbiri tamamlayan işlemlere ilişkin süreler bu maddenin kapsamı dışında bırakılmıştır.
Ek Düzenlemeler;
Ayrıca, 2004 sayılı İcra İflas kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlar kapsamında da birtakım tedbirler alınmıştır. Bu doğrultuda,
İcra ve iflas daireleri tarafından mal veya haklara ilişkin olarak ilan edilmiş olan satış gününün durma süresi içinde kalması halinde, bu mal veya haklar için durma süresinden sonra yeni bir talep aranmaksızın icra ve iflas dairelerince satış günü verileceği, bu durumda satış ilanının sadece elektronik ortamda yapılacağı ve ilan için ücret alınmayacağı,
Durma süresi içinde rızaen yapılan ödemelerin kabul edileceğini ve taraflardan birinin, diğer tarafın lehine olan işlemlerin yapılmasını talep edebileceği
Konkordato mühletinin alacaklı ve borçlu bakımından sonuçlarının, durma süresince devam edeceği,
İcra ve iflas hizmetlerinin aksamaması için gerekli olan diğer tedbirlerin alınacağı ifade edilmiştir.
Salgının Devam Etmesi Halinde;
Söz konusu kanunda durma süresinin sona ermesinin ardından sürelerin nasıl işleyeceğine dair düzenlemelere de yer verilmiştir. Buna göre, salgının devam etmesi halinde Cumhurbaşkanı söz konusu süreyi bir defalığına uzatabilecektir, ancak bu süre 6 ayı geçemeyecektir.
Duruşmaların Ertelenmesi;
Durma süresince duruşmaların ve müzakerelerin ertelenmesi de dahil olmak üzere alınması gereken diğer tüm tedbirler ile buna ilişkin usul ve esasları; Yargıtay ve Danıştay bakımından ilgili Başkanlar Kurulu, İlk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri bakımından Hakimler ve Savcılar Kurulu, Adalet hizmetleri bakımından ise Adalet Bakanlığı, belirleyecektir.
İcra ve İflas Takiplerinin Durdurulması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı;
21 Mart 2020 tarihli 2279 karar sayılı İcra ve İflas Takiplerinin Durdurulması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 330. maddesi gereğince
Karar’ın yürürlüğe girdiği 22 Mart 2020 (bu tarih dahil) tarihinden 30 Nisan 2020 (bu tarih dahil) tarihine kadar, nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere, yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına ve bu çerçevede taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, yeni icra ve iflas taleplerinin alınmamasına ve ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmemesine karar verilmiştir.
İİK 330;
“Salgın hastalık,umumi bir musibet veya harb halinde Cumhurbaşkanı kararıyle memleketin bir kısmında veya bazı iktisadi zümreler lehine muayyen bir müddet için icra takipleri durdurulabilir. “
SONUÇ
COVID-19 salgını ülkemizde de hızla yayılmaktadır. Korona virüs salgınının ve hak kayıplarının önlemesi amacıyla yargılama alanındaki birçok süre, istisnaları olmakla birlikte, 30/04/2020 (bu tarih de dahil) tarihine kadar durdurulmuştur. Sürelerin başlama tarihi 01/05/2020 olacaktır. Önemle belirtmek gerekir ki, salgının devam etmesi halinde bu süre Cumhurbaşkanı tarafından bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilecektir, ancak bu süre 6 ayı geçemez. Ayrıca durma süresinin başladığı tarih itibariyle bitimine 15 gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere 15 gün uzamış kabul edilecektir, bununla birlikte bu tarih 15/05/2020 olacaktır.